Er moet geld op tafel komen, papieren moeten worden geregeld en buren enthousiast gemaakt. Maar uiteindelijk smaakt het dan naar meer, zeggen ze allemaal. Brabant Magazine belicht 4 voorbeelden.
Een eigen waterkrachtcentrale
“Toen ik haar voor de eerste keer zag draaien, schoot ik vol”, zegt Jan Taks, initiatiefnemer van de coöperatieve waterkrachtcentrale De Dommelstroom in Sint-Michielsgestel. “5 jaar lang werkten mijn zoon en ik aan het realiseren van onze droom: de eerste coöperatieve waterkrachtcentrale van Nederland. Deze rivier heeft een stuw die in de jaren 50 van de vorige eeuw is aangebracht. We liepen daar overheen, roken de geur van het water, zagen het naar beneden vallen en voelden de energie. ‘Daar willen we wat mee doen’, zeiden mijn zoon en ik tegen elkaar.”
‘Toen ik haar voor de eerste keer zag draaien, schoot ik vol.’
De eerste 2 jaar waren Taks en zijn zoon druk in de weer met het ontwerp. “Uiteindelijk kwamen we erachter dat een vijzelturbine de beste oplossing was voor de centrale. Dat betekent dat de schroef gaat draaien door het neervallende water. De draaiende beweging van de schroef wordt door een generator omgezet in elektriciteit.” Stap 1 was dus gezet. De volgende stap was het rondkrijgen van de financiering en de benodigde vergunningen.
“Een miljoen euro moesten we bij elkaar zien te krijgen”, aldus een gedreven Taks. “Met subsidiëring van onder meer de gemeente en verschillende fondsen kwamen we tot € 250.000. De rest van het bedrag hebben we opgehaald via crowdfunding.”
Ledencertificaat voor particulieren
Voor € 150 konden particulieren een ledencertificaat kopen waarmee ze deeleigenaar werden van de waterkrachtcentrale. Daarbij konden ze er ook voor kiezen om de groene energie die de waterkrachtcentrale oplevert, af te nemen. De crowdfunding werd een groot succes. Taks: “Maar liefst 500 particulieren leverden een financiële bijdrage, van wie een deel voor ons totaal onbekenden waren. We kregen dan ook hartverwarmende reacties. Dat vind ik ook zo mooi aan dit project: het enthousiasme van anderen die mee willen doen.”
Steeds meer Brabanders zorgen zelf voor hun eigen, duurzame energie.
“Dat vind ik droevig om te zien. Met het project Collegepark Zwijsen probeer ik mijn steentje bij te dragen aan de grote inhaalslag die we – nog steeds – moeten maken.”
Collegepark Zwijsen is een oud schoolgebouw in Veghel. Als projectontwikkelaar realiseert Kristen er 116 energieneutrale koopappartementen. “Bewoners van deze appartementen betalen voor de komende 3 jaar geen energiekosten, zolang ze een gemiddeld energieverbruik hebben. Of als hun energieverbruik maximaal 10% daarbovenop zit. Inmiddels heb ik al 58 appartementen verkocht en daarvan zijn de eerste 21 in februari opgeleverd.”
Energieneutraal appartementencomplex
Hoe zo’n energieneutraal appartementencomplex eruitziet? “Ten eerste hebben de bewoners een eigen elektriciteits- en distributienetwerk”, vertelt de initiatiefnemer. “Verder is het gebouw uitgerust met 2.000 zonnepanelen en een innovatief zonnescherm, waarin ook zonnepanelen zijn verwerkt. Daardoor kunnen de bewoners hun duurzame elektriciteit zelf opwekken.”
Zonnecollectoren zorgen vervolgens voor warm water voor onder meer de douche, de wasmachine en de vaatwasser. Kristen: “Apparaten die allemaal een hotfill hebben, waardoor er direct warm water beschikbaar is. Ook heeft elk appartement een douchewaterwarmtewisselaar. De warmte van het afvoerwater kan zo direct weer worden gebruikt om het schone douchewater te verwarmen.”
Naast het gebouw heeft Kirsten ook het terrein van zo’n 10.000 m2 zo duurzaam mogelijk ingericht. “Een mooi voorbeeld is het koud waterreservoir dat er staat en het regenwater opvangt. Bewoners kunnen dat regenwater gebruiken om hun wc mee door te spoelen of hun tuin mee te besproeien.”
‘Bewoners van deze appartementen betalen voor de komende 3 jaar geen energiekosten.’
Een huis gebouwd met volledig recyclebare materialen en waar duurzame energie altijd voorhanden is.
“Ons team van de TU Eindhoven gaat dat volgend jaar bouwen”, zegt projectleider Antoine Post van Living Lab Home.
Atletiekvereniging THOR in Roosendaal heeft met ledencertificaten 150 zonnepanelen geplaatst. Hierdoor zijn het THOR-honk, de warmwatervoorziening en de baanverlichting bijna energieneutraal.
‘We hebben zelfs meer geld opgehaald dan nodig.’
